10 Haziran 2012 Pazar

Kıdem tazminatı tavanına takılanlar fark alacak

Memur maaş zamlarının geç belirlenmesi, yılın ilk beş ayında ödenen kıdem tazminatları için fark ödenmesini de gündeme getirdi. Kıdem tazminatları tavan esas alınarak ödenenlere tazminat farkı ödenmesi gerekiyor. 
Kıdem tazminatı, işçinin hizmet sözleşmesinin devam etmiş veya aralıklarla yeniden akdedilmiş olmasına bakılmaksızın aynı işverenin bir veya değişik işyerlerinde geçen çalışma süresinin her tam yılı için 30 günlük ücreti üzerinden ödeniyor. Bir yıldan arta kalan süre için de aynı oran üzerinden ödeme yapılıyor.
.
Söz konusu 30 günlük süre, bireysel hizmet sözleşmeleri veya toplu iş sözleşmeleri ile işçi lehine değiştirilebilmekle birlikte, işçi lehine yapılabilecek bu değişiklik sınırsız değil.
.
Bir çalışma yılı için ödenecek kıdem tazminatı tutarının, en yüksek Devlet memuruna bir hizmet yılı için ödenecek azami emeklilik ikramiyesini geçemeyeceği İş Kanununun emredici hükmü (1475 sayılı İK Md.14).
Dolayısıyla, bir çalışma yılı için ödenecek kıdem tazminatının hesabında üst sınır olarak, en yüksek Devlet memuruna bir hizmet yılı için ödenecek azami emeklilik ikramiyesi tutarı esas alınıyor.
Hesaplamaya esas alınan katsayılar her yıl Ocak ve Temmuz aylarında değiştiğinden, kıdem tazminatı tavanı da her yıl Ocak ve Temmuz aylarında artıyor.
.
Ancak bu yıl ilk kez yapılan toplu sözleşme görüşmelerinden sonuç alınamaması ve kararın Kamu Görevlileri Hakem Kurulu’na kalması nedeniyle katsayılar ancak Kurulun 29.05.2012 tarih ve 2012/1 sayılı Kararı ile belirlendi ve 1 Haziran 2012 tarihli Resmi Gazete’de yayımlandı.
.
YILIN BİRİNCİ YARISI İÇİN TAVAN 
01.01.2012-30.06.2012 döneminde geçerli olmak üzere memur maaşlarının hesaplanmasında esas alınan aylık katsayısı (0,068835), taban aylık katsayısı (0,92105), yan ödeme katsayısı ise (0,021827); yeni katsayılara göre en yüksek Devlet memuruna bir hizmet yılı için ödenecek azami emeklilik ikramiyesi de aynı dönem için 2.917,27 TL; buna bağlı olarak yılın birinci yarısında ödenecek kıdem tazminatlarına uygulanacak tavan miktarı da 2.917,27 TL oldu.
.
KİMLER FARK ALACAK?Katsayıların belirlenmemiş olması nedeniyle yılın ilk beş aylık döneminde ödenen kıdem tazminatlarında tavan miktarı olarak 2.805,04 TL dikkate alındı. Otuz günlük ücreti 2.805,04 TL’nin üzerinde olanlara kıdem tazminatları bu tutar üzerinden ödendi.
Yılın ilk altı aylık dönemi için belirlenen katsayıların 1 Ocak 2012 tarihinden geçerli olması nedeniyle, otuz günlük ücreti 2.805,04 TL’lik tavan miktarının üzerinde olup da tazminatları 2.805,04 TL dikkate alınarak ödenenler için fark kıdem tazminatı talep hakkı doğmuş oldu.
Buna göre, otuz günlük ücreti 2.917,27 TL ve üzerinde olanlara, her çalışma yılı için 112,23 TL kıdem tazminatı farkı ödenmesi gerekiyor.
Otuz günlük ücreti 2.917,27 TL’nin altında olanlara ise her kıdem yılı için otuz günlük ücreti ile 2.805,04 TL arasındaki tutar kadar kıdem tazminatı farkı ödenmesi gerekiyor.
.
YILIN İKİNCİ YARISI İÇİN TAVAN01.07.2012-31.12.2012 döneminde geçerli olacak katsayılar ise aylık katsayısı (0,071589), taban aylık katsayısı (0,9579), yan ödeme katsayısı (0,0227) olarak belirlendi.
Yeni katsayılara göre aynı dönemde (yılın ikinci yarısında) ödenecek kıdem tazminatlarına uygulanacak tavan miktarı da 3.033,98 TL oldu.
Arkadaşınız vergi indirimi belgesiyle emekli olabilirARKADAŞIMIN 1987 tarihli sigorta girişi, 5480 prim günü var. Doğum tarihi 21.06.1973, yüzde 43 özürlü raporu var. Malulen emekliliğe başvurdu, olumsuz cevap geldi. Yüzde 40′da heyet raporu var, vergiden de muaf. Bu arkadaşa emekli olabilmesi için ne tavsiye edersiniz? Seyfi Tarak
Malulen emeklilik için çalışma gücünün en az yüzde 60′ının kaybedilmiş olması gerekiyor. Arkadaşınızın 06.08.2003 tarihi itibariyle sigortalılık süresi 12 yıldan fazla olduğundan, vergi indirimi belgesine sahip olmasına bağlı olarak 15 yıllık sigortalılık süresi ve 3600 prim günüyle, özürlülere sağlanan erken emeklilik hakkından yararlanarak emekli olması mümkün.
Askerlik nedeniyle işten ayrılma
5,5 yıldan beri çalışıyorum. Askere gideceğim, silüsümü aldım, şirkete gittim ve silüsümü verdim, tamam dediler ama başka bir şey yapmadılar. Benim başka ne yapmam gerek? Y. Sungurtaş
Askere gideceğinizi ve askerlik nedeniyle işten ayrılacağınızı haber vermiş durumdasınız. İşvereniniz iyi niyetli ise askerlik nedeniyle işten ayrılmış olacağınızdan, kıdem tazminatınızı öder. Ancak iyi niyetli değilse ipe un serip, kıdem tazminatınızı ödemek istemeyebilir. Bu nedenle askerlik nedeniyle işten ayrılacağınızı yazılı olarak bildirip, kıdem tazminatınızı talep etmenizde yarar var.
Tavanı aşarak tazminat ödenebilir mi?
YASA hükmüne göre, bir çalışma yılı için ödenecek kıdem tazminatı tutarının, en yüksek Devlet memuruna bir hizmet yılı için ödenecek emeklilik ikramiyesini aşmaması gerekiyor. Ancak 1475 sayılı İş Kanununun 14. maddesi hariç, diğer maddeleri 4857 sayılı (yeni) İş Kanunu ile yürürlükten kaldırılınca, kıdem tazminatının yasa ile belirlenen usul ve esaslara göre hesaplanıp ödenmemesi halinde uygulanacak cezayı düzenleyen madde de yürürlükten kaldırılmış oldu. Böylece, tavan tutarını aşan miktarda kıdem tazminatı ödenmesi halinde uygulanacak müeyyide de ortadan kalkmış oldu. Dolayısıyla kıdem tazminatı tavanı üzerinde hesaplama yapılması ve ödenmesi halinde ceza uygulanması söz konusu değil. Diğer yandan, Gelir Vergisi Kanunu’nun 25. maddesi ile 1475 sayılı Kanuna göre ödenen kıdem tazminatı vergiden müstesna tutulmuş olduğundan, tavanı aşarak kıdem tazminatı ödenmesi halinde, tavanı aşan kısmın gelir vergisine tabi tutulması gerekiyor.
GÜNÜN SÖZÜ
‘Adaletin olmadığı yerde ahlak da yoktur.’ Montaigne
Metin Taş-Sezgin Özcan

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder